O'zbekiston Yangiliklar o'zbek tilida
So’nggi yillarda nafaqat keksalar, balki yoshlar ham khotirani yo’qotishdan tez-tez shikoyat qilishlari aytilmoqda.1 Bunda aqlli telefonlarning ham o’rni borligiga shubha yo’q.2 Chunki telefonlarni bizning tizimimizdan butunlay olib tashlashning imkoni yo’q. yashaydi, biz khotiramizni mustahkamlash yo’llarini sinab ko’rishimiz mumkin.
1. Muvozanatli ovqatlaning
Miyangiz va, albatta, barcha azolaringiz to’g’ri ishlashi uchun to’yimli va muvozanatli ovqatlanish kerak. Khususan, B12 vitamini khotira uchun muhim vitamin sifatida tavsiflanadi.
2. SHakarni kamaytiring
SHakar nafaqat ko’plab surunkali kasalliklarni chaqiradi, balki miya funksiyalariga ham salbiy tasir qiladi. SHuning uchun, agar siz khotirangizni mustahkamlamoqchi bo’lsangiz, hayotingizda shakarni kamaytirish yo’llarini izlashingiz kerak.5
3. Baliq yog’idan foydalaning
Baliq yog’i terini obodonlashtirish, tanadagi yallig’lanishni kamaytirish, suyak zichligini mustahkamlash va miya quvvatini oshirish kabi ko’plab afzalliklarga ega. Baliq yog’idagi DHA (dokosaheksaenoik kislota) va EPA (eykosapentaenoik kislota) ning khotirani mustahkamlash uchun tasiri ilmiy tajribalar bilan isbotlangan.
4. Mashq qilish
Mashq qilishning foydalari cheksizdir. Khotira ulardan biri. Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, hatto 15 daqiqalik mashq ham barcha yoshdagi odamlarning ongini ochib, diqqatini va khotirasini mustahkamlashga tasir qiladi.7
5. Ideal vazningizni saqlang
Hozir hammaga malumki, kilogramm ortishi ko’plab surunkali kasalliklarga sabab bo’ladi. Ammo ortiqcha vazn khotirani yomonlashtiradi, deb eshitmagandirsiz.8 Mana ideal vazningizni saqlab qolishning yana bir sababi.
6. Etarlicha ukhlang
Uyqu khotira uchun muhim masala. Boshqacha qilib aytganda, o’tkir khotiraga yo’l sifatli va etarli uyqudir. Kattalar kuniga kamida 7-8 soat ukhlashlari tavsiya etiladi.9
7. D vitamini darajasini kuzatib boring
318 nafar keksa odam ishtirok etgan besh yillik tadqiqot shuni ko’rsatdiki, D vitamini darajasi past bo’lganlarda aqliy faoliyat tezroq pasayadi.10 Suyak sog’ligingizdan tashqari, kuchli khotira uchun zarur bo’lsa, ko’p miqdorda quyosh nuri oling va qo’shimcha ovqatlar oling.
8. Miyangizni faollashtiradigan harakatlar qiling
Boshqotirmalarni yechish, tillarni o’rganish, cholg’u asboblarini chalish va h.k. Miyangizni faollashtiradigan har qanday aqliy faoliyat khotirani kuchli ushlab turishini va Alsgeymer kasalligi alomatlarini sekinlashtirishini ko’rsatadigan ko’plab tadqiqotlar mavjud.11 Yoshingiz nechada bo’lmasin, ishlab chiqarish va o’qishdan uzoqlashmang.
9. Meditasiya qilish uchun vaqt ajrating
Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, meditasiya khotirani yakhshilaydi. Dam olish va ongingizni tozalash uchun kuniga bir necha daqiqa sarflash kifoya.12 Buning uchun 365gün.kom mutakhassislarimizdan biri Erhan Ali Yilmazning ongni rivojlantirish mashqlari tavsiyalaridan foydalanishingiz mumkin.
